Son Güncelleme: 27 Şubat 2014 17:24 Çorum Valiliğince engelli vatandaşlarımızın, başkalarının yardımına muhtaç olmadan kendi kendilerine yetebilmelerinin, fırsat eşitliğinin ve kamu hizmetlerinden yeterli şekilde faydalanmalarının sağlanması amacıyla bir genelge yayınlandı.
Vali Sabri Başköy imzalı genelgede;
[Engelli vatandaşlarımızın, başkalarının yardımına muhtaç olmadan kendi kendilerine yetebilmelerinin, fırsat eşitliğinin ve kamu hizmetlerinden yeterli şekilde faydalanmalarının sağlanması amacıyla Devletimiz tarafından mevzuatımızda çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.
Bu kapsamda;
a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının; 10 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında; “Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.”, Yine Anayasanın 61inci maddesinin 2 nci fıkrasında; “Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır.”
b) 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 9 uncu maddesinin (E) bendinde; “Vali, ilin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur.” Yine aynı kanunun 11inci maddesinin (E) bendinin birinci cümlesinde “Devlete, özel idareye, belediye ve köylere ait olan veya bunlara bağlı bulunan veya bunların gözetim ve denetimi altında iş gören daire ve müesseselerle diğer bütün gerçek ve tüzelkişiler tarafından işletilen mali, ticari, sınai ve iktisadi müesseseler, işletmeler, ambarlar, depolar ve sair uzman, fen adamı, teknisyen, işçi gibi personel bulunduran yerler Devlet ve memleket emniyet ve asayişi ve iş hayatının düzenlenmesi bakımından valinin gözetim ve denetimi altındadırlar.”
c) 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin (c) fıkrasında; “Engellilerin tüm hak ve hizmetlerden yararlanması için fırsat eşitliğinin sağlanması esastır.”,  Aynı Kanunun ayrımcılık  başlıklı 4/A maddesinde; “Eşitliği sağlamak ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul düzenlemelerin yapılması için gerekli tedbirler alınır. Engellilerin hak ve özgürlüklerden tam ve eşit olarak yararlanmasını sağlamaya yönelik alınacak özel tedbirler ayrımcılık olarak değerlendirilemez.”
d) Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin Engellilerle İlgili Tedbirler başlıklı 7 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında; “İdare, sunduğu kamu hizmetlerinin engelliler tarafından kolayca erişilebilir olması için gerekli tedbirleri alır.” hükümleri bulunmaktadır.
Ayrıca,
e) Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Özürlü Kişilere Yönelik Sağlık Hizmetlerinin Sunumuna İlişkin 07.12.2010 tarih ve 2010/79 sayılı Genelgesinde özetle; “sağlık hizmetlerinin verildiği sağlık kuruluşlarının iç ve dış mekânlarının mimari ve çevresel düzenlemelerine ilaveten, ortak alanlarda ve asansörlerde her özür grubundaki kişilerin algılayabileceği şekilde yazılı, sesli ve görsel yönlendirmelerin yapılması, görme engelliler için ortak alanlarda takip izi oluşturulması, sağlık kuruluşlarında, engellilerin ve yakınlarının kendilerine tanınan öncelikleri belirten tabelaların kolayca görebilecekleri yerlere asılması, söz konusu bilgilere görme engellilerin ulaşmalarını teminen Braille alfabesinin de kullanılması, sağlık kuruluşlarında engelli ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilmesi, işitme engelli hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen personel istihdam edilmesi” hususları belirtilmiştir.
f) Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2010/73-80 sayılı “Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik Sırası” konulu Genelgesi ile de; genel hizmetin aksamasına meydan vermeyecek şekilde poliklinik muayenelerinde öncelik sırası alacak gruplar arasında acil vakalara ilk, engellilere ise ikinci sırada yer verilmiştir.
Bu hükümlerin yanı sıra, engelli vatandaşlarımızın hayatının kolaylaştırılması ve kamu hizmetlerinden kolay ve yeterli şekilde faydalanmaları için gerek duyulan tedbirler, gelişen ihtiyaçlara göre sosyal devlet anlayışı içerisinde uygulamaya konulmaktadır.
Yukarıda vurgulanan hususlar doğrultusunda Valiliğimiz ve İl kuruluşlarımızca engelli vatandaşlarımızın hayatının kolaylaştırılması ve kamu hizmetlerinden kolay ve yeterli şekilde faydalanmaları için gereken duyarlılık gösterilmekte, engelli vatandaşlarımız ve ilgili sivil toplum kuruluşları ile yapıcı bir iletişim ve işbirliği ortamı sürdürülmektedir.
Bu çerçevede; banka, PTT, hastane gibi hizmet birimlerinin çoğunda uygulanmakta olan başvuru sıra numarası alma ve buna göre hizmet sırasına alınma uygulamasında görme engellilerin zor durumda kaldıkları bilgisi Valiliğimize iletilmiştir.
Bilindiği üzere; artan hizmet yoğunluğu nedeniyle, Ülkemiz genelinde olduğu gibi İlimizde de hizmet sunucusu özel ve kamu kuruluşlarının çoğunda teknolojik imkanlar kullanılarak ilk başvuru sırasında numarataj veya kiosk olarak isimlendirilen hizmet sırası alma sistemleri uygulamaya geçirilmiştir. Bu uygulama, hizmetlerin eşit ve düzgün verilmesi bakımından gerekli ve yararlı olmakla birlikte, görme engelli vatandaşlarımızın sistemi mevcut haliyle (kabartma yazılı sıra fişi verilmemesi, sırası gelenin sözlü anonsla uyarılmaması gibi nedenlerle) kullanamayacakları da bir gerçektir.
Bu tespitler ışığında; Çorum ili sınırları içerisinde hizmet sunumunda numarataj ve kiosk türü başvuru sistemi uygulamakta olan birinci basamak sağlık kuruluşları, hastaneler, tapu ve nüfus müdürlükleri, PTT ve banka şubeleri ile diğer hizmet birimlerinde, görme engellilerin başvurularını ve ilgili hizmet noktalarına ulaşımlarını kolaylaştırmak amacıyla, hizmet veren kuruluş tarafından görevlendirilecek personel marifetiyle görme engellilere rehberlik ve mihmandarlık yapılmasının ve özellikle kendilerine öncelik tanınmak suretiyle yardımcı olunmasının uygun olacağı Valiliğimizce değerlendirilmektedir.
Bundan dolayı, kamu kurumları ve özel kuruluşlar tarafından hizmet sunumu sırasında hem yukarıda belirtilen mevzuat mesuliyetinde ve hem de insani bir görev olarak; hizmet veren kuruluş tarafından görevlendirilecek personel marifetiyle görme engellilere rehberlik ve mihmandarlık yapılması ve özellikle kendilerine öncelik tanınmak suretiyle yardımcı olunması ve ayrıca diğer engelli vatandaşlarımıza ise hizmet sunumu sırasında gerekli kolaylığın gösterilmesi hususunda; bilgi ve gereğini önemle rica ederim.] denildi.
Görme ve diğer engelli vatandaşlarımıza hizmet sunumunda yardımcı olunması dair genelgenin tam metni valiliğimizin internet sitesi genelgeler bölümünde mevcuttur ded,.