Son Güncelleme: 26 Mart 2014 09:30 TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Çorum İl Temsilcisi Necati Gül, Çorum’daki yumurta üreticilerinin sıkıntılı bir dönem yaşadığını belirterek, üreticiyi rahatlatacak tedbirler alınmasını istedi.
İlkbahar döneminde yumurta fiyatlarının düşüşe geçtiğini, bunun da üreticiyi zor duruma soktuğunu açıklayan Necati Gül, “Yumurta üretim fiyatları; son 10 yıldır yaklaşık yüzde 40 civarında artarken, yine son 10 yıldır yem fiyatları yaklaşık yüzde 80 oranında artmıştır. Bu da bize yumurta sektörünün hangi durumlarda üretimde kalmaya çalıştığını ortaya koymaktadır” dedi. Gül, ortalama 22 kuruşa maliyetle üretilen yumurtanın üreticinin elinden ortalama 19 kuruşa çıkış yaptığına dikkati çekti.
Necati Gül’ün konuyla ilgili açıklaması şöyle: “Dünya yumurta üretiminde 10. sırada yer alan, 100 bin civarında kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlayan Türk yumurta sektörü; ilimizde de belirli bir yere sahiptir. Ancak olması gereken yerde değildir. Milyon dolarlarla ifade edilen ihracat rakamları, yapılan yatırımlar ile bütün olumsuzluklara rağmen sürekli büyüme eğilimindedir. Canlı kullanılması nedeni ile üretime giriş ve çıkış için; en az 5-6 ay gerekmektedir. Bu nedenle pazarda arz talep dengesi oluşturması çok zordur. Yumurta üretimi; iç tüketim ve ihracata bağlı her yıl artmakta; buna karşılık başta yem olmak üzere, yumurta maliyeti de her geçen gün artış göstermektedir.Ortalama 22 kuruşa maliyetle üretilen yumurta; ancak üreticiden elinden ortalama 19 kuruşa çıkış yapmaktadır. 2013 yılının ilk 6 ayını zararla geçiren ve daha sonra toparlamaya çalışan ilimiz yumurta sektörü tam gelir / gider dengesi oluşmaya başlamışken, bahar aylarının başlaması ile üretimdeki fazlalık ve ülkemizdeki olumsuz tarım politikası sonucu oluşan belirsizlikler; fiyat istikrarsızlığına; buna bağlı olarak ta 2 haftadır yumurta fiyatının aşağıya doğru çekilmesine sebep olmuştur. İlkbahar aylarının başlaması; havaların ısınmasına bağlı olarak; köy yumurtası üretiminin başlaması ve tüketimde sıcaklara bağlı olarak yaşanan düşüşler, fiyatları daha da aşağı çekecektir. Uzun yıllar fiyat ortalaması göstermektedir ki Mayıs, yumurta fiyatlarının en düşük seyrettiği aydır. Mayıs ayına yaklaşık bir ay var iken; düşüşün, şimdiden başlaması zaten zor ayakta duran üreticiyi endişeye sokmuştur. Yumurta sektörü açısından iki konu hep sıkıntı oluşturmuştur. Bunlardan ilki, yumurta/yem fiyatı dengesidir. Yumurta üretim fiyatları; son 10 yıldır yaklaşık yüzde 40 civarında artarken, yine son 10 yıldır yem fiyatları yaklaşık yüzde 80 oranında artmıştır. Bu da bize yumurta sektörünün hangi durumlarda üretimde kalmaya çalıştığını ortaya koymaktadır. İkincisi ise; üretici/tüketici fiyat endeksidir. Üretici ve tüketici fiyatları arasında, tüketici aleyhine genellikle yüzde 35-40′lık fiyat farkı vardır. Üreticiler yumurtasını ucuza satarken; tüketici, aracıların ilave kazancını da ödemek zorunda kalmaktadır. Marketler, fiyat artışlarını aynı hafta yansıtıyor iken; düşüşleri ya hiç yansıtmamakta ya da birkaç hafta sonra kısmi yansıtmaktadır. Ne yazık ki bu gün aynı durumu yaşamaktayız. Üretici düşük fiyatla piyasaya sunum yaparken; bu düşük fiyat marketlere hâlâ yansımamıştır. Siyasi ve idari erkin;ilimiz ekonomisine önemeli katkıda bulunan; yumurta sektörün geleceği için bu iki çelişkinin giderilmesi adına elini taşın altına koyması veolumlu yöndeöncülük etmesigerekmektedir. 1980’li yıllarda ülkemizde önemli bir yer edinen ilimiz yumurta sektörü; son yıllarda bu kazanımını kaybetmiştir. İlimizde yaklaşık 200 işletmede ortalama 3,5 milyon tavuk var iken komşu bir ilde; sadece bir işletmede yaklaşık 1 milyon tavuk bulunmaktadır. Bu duruma kamuoyunun dikkatini çekmek istiyor; yorumu söz sahiplerine bırakıyorum. Ülkemizde yumurta üreticileri, güçlü bir pazarlama ağına sahip değildir. Ancak ilimiz bu açıdan biraz daha şanslıdır. Buna rağmen ülkemizde olduğu gibi ilimiz üreticilerinde maliyete göre fiyat belirleme şansı bulunmamaktadır. Olması gerekenin çok altında olan yumurta fiyatının normal seviyesine yükselmesi gerekmektedir. Bu tüketici tarafından zam olarak algılanmamalı ve üreticiler fırsatçılıkla suçlanmamalıdır. Fakat yumurta üreticilerinin de yapılması gerekeni yapmak, asgari sağlık ve teknik şartları yerine getirerek uygun şartlarda üretimde bulunma gibi bir zorunluluğu bulunmaktadır.”